Khởi công dự án tái định cư sau hơn 20 năm đền bù
Tương tự nhiều làng cổ khác của vùng chiêm trũng Bắc bộ, làng Nôm thuộc Đại Đồng, Hưng Yên vẫn còn đó những nét đẹp cổ kính, trầm mặc, từ đình làng, ao làng, đường làng, cùng 19 nhà thờ họ biểu trưng cho con dân làng Nôm. Ở đời thường, nhắc đến Nôm là gợi ngay về nghề đặc thù của làng, ấy là buôn đồng nát. Cái nghề ấy "lẻn" cả vào thơ vè, định danh cụ thể về làng rằng: "Đồng nát thì về cầu Nôm".Ngược dòng lịch sử, tìm hiểu chuyện hình thành làng Nôm thông qua cụm di tích đình làng còn lưu lại mới biết thành hoàng làng Nôm chính là thánh Tam Giang - vị anh hùng dân tộc vẻ vang chống ngoại xâm chẳng liên quan gì đến nghề đồng nát. Ở vùng chiêm trũng Bắc bộ, thánh Tam Giang có hai hóa thân là thiên thần và nhân thần. Ở góc độ thiên thần, đây là vị thần chuyên bảo hộ vùng sông nước. Còn ở nhân thần, thánh Tam Giang là vị tướng oai dũng chống giặc ngoại xâm, sau khi hy sinh vì nước, ông được người dân tôn thờ. Thống kê có đến gần 400 đình, đền, nghè ở các làng cổ phía bắc thờ thánh Tam Giang.Trong cụm di tích đình Tam Giang ở làng Nôm, ngoài kiến trúc cổ kính của đình làng, mái ngói, cầu đá… còn nổi bật một cây đa cổ thụ. Các cụ cao niên kể rằng đấy là nơi khi xưa thánh Tam Giang và quân sĩ buộc ngựa, chiêu binh phục vụ kháng chiến chống giặc. Việc chiêu mộ binh sĩ khắp nơi, mỗi người mang mỗi họ khác nhau, khi đất nước yên bình, nhiều người trong số đó ở lại, thành cư dân làng Nôm. Nguyên cớ có đến 19 dòng họ khác nhau ở đây là vì vậy.Cũng từ câu chuyện chiêu quân của đức thánh Tam Giang, bánh tày ra đời. Với chiều dài gần 40 cm, khẩu chỉ bằng 3 ngón tay chụm lại, cầm rất vừa tay, mỗi chiếc bánh đủ cho một người bình thường ăn no. Việc người làng Nôm phát minh ra bánh tày chính là để phục vụ nhu cầu lương binh cho quân sĩ, vừa đủ dưỡng chất vừa đáp ứng tính tiện dụng, dễ dàng vận chuyển, lưu trữ thời gian dài. Nhờ vậy, bánh tày là dạng lương thực để binh sĩ bồi bổ trong những chiến trận ác liệt hoặc những cuộc hành quân xa.Tên gọi bánh tày, khi tìm hiểu ra, cũng mang lại nhiều thuyết giải thú vị. Liệu chiếc bánh có liên quan gì đến dân tộc Tày hay không? Nếu nhìn lại danh sách các dòng họ đang hiện hữu ở làng Nôm và những họ phổ biến của người Tày như Đỗ, Lê, Tạ… có thể thấy có sự tương đồng. Biết đâu trong quá trình chiêu quân, các tráng sĩ người Tày cũng tham gia công cuộc vệ quốc, gia nhập binh đoàn thánh Tam Giang và mang thứ bánh lá đặc trưng của dân tộc mình vào đời sống quân ngũ?Một lý giải khác liên quan đến bánh tày bắt nguồn từ chiều dài chiếc bánh. Nếu đo trung bình độ dài một chiếc bánh tày sẽ tương đương chiều dài cẳng tay với điểm đầu là lòng bàn tay và điểm cuối là cùi chỏ. Trong phương ngữ vùng Bắc bộ, đặc biệt là cư dân Hà Tây, chữ "tay" khi phát âm sẽ được nhấn thêm dấu huyền để thành "tày". Trong quá trình tập hợp binh về làng Nôm, có thể trong số ấy có những người lính đến từ vùng Hà Tây, việc biến âm trong phương ngữ khiến chiếc bánh tay khi xướng âm biến thành bánh tày là vậy.Trở lại với thời bình, bánh tày làng Nôm chỉ được làm vào dịp tết hoặc những sự kiện thực sự trọng đại. Cấu tạo một chiếc bánh rất đơn giản chỉ với đậu xanh đánh (đậu xanh lột vỏ, luộc chín, xào đường theo tỷ lệ 1:1) và mỡ thăn lợn cắt thỏi dài. Hai thứ này dùng làm nhân, còn lớp vỏ bánh là gạo nếp bao quanh, áo là lá dong. Bánh tày, ngoại hình giản đơn chỉ có thế. Nhưng khi ăn, bánh tày thực sự gây ấn tượng bởi sự cân bằng hài hòa giữa các nguyên liệu, hương vị. Ngọt bùi của đậu, béo ngậy của mỡ, dẻo thơm của nếp…, tất cả hòa quyện theo từng miếng cắn rất vừa nhờ kích thước khác lạ với các dòng bánh lá hiện hữu.Là đặc sản làng Nôm, ai ăn cũng khen ngon nhưng để tìm người làm ra bánh tày hôm nay lại là chuyện nan giải khi cả làng chỉ còn lại cụ Tạ Đình Hùng hằng năm vẫn gói bánh tày mùa tết đến. Tham gia cùng cụ Hùng trong một chuyến gói bánh tày, được nghe giải thích và chứng kiến các công đoạn làm bánh, mới thấy đằng sau vẻ giản đơn của chiếc bánh con con là vô số công đoạn phức tạp. Đầu tiên là phân chia tỷ lệ nguyên liệu, để ra một mẻ 100 chiếc bánh cần 10 kg gạo nếp cái hoa vàng vụ mới, 10 kg đường trắng, 10 kg đậu xanh không vỏ, 10 kg mỡ thăn. Phần chuẩn bị nguyên liệu chỉ có khoản đậu xanh đánh là nhọc sức vì phải luộc cho đậu nhừ, đánh nhuyễn không còn thấy dáng hạt rồi trộn đường đảo đều. Cái vất vả là khi đậu quết cùng đường, đảo tay không đều và nhanh sẽ làm đường chảy gây cháy khét, mẻ nhân ấy coi như hỏng. Đậu đảo đến chín nhừ, vàng ươm là hoàn thiện.So sánh làm bánh tày và bánh chưng, cụ Tạ Đình Hùng bảo: "Làm bánh tày vất hơn bánh chưng nhiều, bánh chưng có khuôn, một bánh tôi làm chậm nhất chỉ 2 phút, gói được một bánh tày bằng gói 3 - 4 cái bánh chưng". Đem câu chuyện làm bánh tày hỏi các nhà bán bánh lá ở chợ Nôm, ai cũng lắc đầu: "Không làm đâu, nhọc công lắm chú ạ". Cái sự nhọc ấy, hóa ra chẳng phải khó ở khâu chuẩn bị nguyên liệu mà ở kỹ thuật gói. Chứng kiến cụ Hùng tay thoăn thoắt từng thao tác xếp lá dong, rải 100 gram nếp cho một cái bánh, đặt phần nhân bánh lên lớp nếp, đoạn lấy tay túm hai mép lá kéo lên cao, giật xóc nhẹ, cuộn lại thật nhanh và đều, rồi thắt dây là xong một cái bánh tày. Độ khó khi làm bánh chính là ở cú giật "kinh điển" ấy. Cụ Hùng biết gói bánh tày từ năm 10 tuổi, đến nay đã hơn 70 năm tuổi nghề và cú giật điệu nghệ ấy vừa đủ lực để lớp gạo mỏng te bám đều quanh lõi nhân. Tôi làm thử mấy chiếc bánh cùng cụ nhưng cứ đến công đoạn cuối cùng với thao tác giật là gạo bay đằng gạo, nhân rời đằng nhân, không thể nào căn đều cho được.Mỗi lần chuẩn bị cho một mẻ bánh 100 cái, mất 2 ngày trời, dù tuổi cao, sức yếu, nhưng cụ Tạ Đình Hùng vẫn cố gắng làm, bởi: "Lệ làng xưa mỗi khi bày cỗ tết hoặc cúng đình, phải có giò cây, bánh tày, chả hoa, đều là các thứ người làng tôi tự làm cả, có năm cầu kỳ hơn thì thêm món cá kho ủ trấu. Giờ các món ấy thất truyền hết, còn lại mỗi bánh tày. Gói bánh mệt người lắm nhưng con cháu ở xa chúng nó cứ bảo gói để lễ thánh và mang làm quà đặc sản làng Nôm. Mấy năm nay chúng nó đem bánh tày làm quà biếu tết, ai ăn cũng khen, chiều các cháu nên cố làm".Nhờ kích thước nhỏ, gói đều tay, cộng thêm 5 giờ luộc ngập sôi trong nước, bánh tày khi hoàn thiện ngon dẻo rền ngậy đến lạ kỳ, ăn no vẫn không ngán. Đem cắt lát miếng bánh do cụ Hùng làm, thấy rõ các lớp vỏ, nhân, mỡ phân bố đều tăm tắp, mắt nhìn đã thấy thèm. Ăn bánh của cụ Hùng thật ngon, nhưng cũng có chút bâng khuâng, bởi rằng món bánh tày trứ danh của làng Nôm đang thiếu người kế tục. Trong nhiều mâm cỗ dâng lễ thánh ngày xuân của người làng, bóng dáng bánh tày đang dần được thay bằng những cao lương mỹ vị hợp thời hơn. Lo rằng một ngày không xa, món bánh tày làng Nôm chỉ còn tồn tại trong hoài niệm và chuyện kể.Mẹ đơn thân làm giấy khai sinh cho con bằng cách nào?
Dù đã là một bà mẹ bỉm sữa nhưng sự đam mê bóng đá của Nga cũng không giảm sút. Anh Nhân kể lại kỷ niệm vui: “Khi em bé mới tròn 1 tháng, Nga “nhớ” sân cỏ không chịu được nên nhân lúc chồng đi đá bóng, Nga gửi em bé cho ông bà một lát rồi ra sân cỏ để cổ vũ cho tôi khiến mọi người đều bất ngờ”.
Khéo chọn phụ kiện lụa, họa tiết hoa đi kèm với trang phục du xuân
Theo TechSpot, tại triển lãm công nghệ CES (Mỹ) năm nay, HDMI 2.2 và DisplayPort 2.1b đã chính thức được giới thiệu với những cải tiến vượt bậc. HDMI 2.2 nâng cấp băng thông gấp đôi so với chuẩn HDMI 2.1, trong khi DisplayPort 2.1b hỗ trợ chiều dài cáp truyền tải dữ liệu gấp ba lần tiêu chuẩn trước đó.Chuẩn HDMI 2.2 mang lại băng thông lên tới 96 Gbps, gấp đôi so với mức 48 Gbps của HDMI 2.1, vượt xa băng thông 80 Gbps của DisplayPort 2.1. Để tận dụng tối đa các tính năng của HDMI 2.2, người dùng cần sử dụng loại cáp mới mang tên Ultra96, được thiết kế đặc biệt để đáp ứng yêu cầu truyền tải lượng dữ liệu lớn.HDMI 2.2 hỗ trợ độ phân giải và tần số quét cao, như 4K ở 480 Hz, 8K ở 240 Hz và 10K ở 120 Hz, đồng thời hỗ trợ độ phân giải tối đa 16K. Các ứng dụng thực tế như thực tế tăng cường (AR), thực tế ảo (VR) và các công nghệ hiển thị không gian cũng sẽ được hưởng lợi từ khả năng truyền tải dữ liệu tốc độ cao. Ngoài ra, chuẩn HDMI mới còn phù hợp với các lĩnh vực chuyên biệt như bảng hiệu kỹ thuật số lớn, hình ảnh y tế và thị giác máy.Một cải tiến quan trọng khác là giao thức Latency Indication Protocol (LIP), giúp cải thiện khả năng đồng bộ hóa âm thanh và hình ảnh, đặc biệt hữu ích khi sử dụng nhiều thiết bị như hệ thống AV receiver hoặc soundbar. Với tính năng này, vấn đề lệch tiếng và hình thường gặp trên các thiết bị cũ có thể được giảm thiểu đáng kể.Mặc dù chuẩn HDMI 2.2 đã hoàn thiện và dự kiến triển khai vào nửa đầu năm 2025, nhưng việc phổ biến trên các thiết bị như màn hình hoặc card đồ họa sẽ mất thời gian. HDMI 2.2 vẫn đảm bảo khả năng tương thích ngược với các thiết bị sử dụng cổng HDMI đời cũ, giúp người dùng yên tâm khi nâng cấp.So với HDMI 2.2, DisplayPort 2.1b là một nâng cấp nhỏ hơn nhưng đáng chú ý. Hiệp hội Tiêu chuẩn Điện tử Video (VESA) đã giới thiệu các loại cáp DP80LL (Low Loss) mới, hỗ trợ băng thông tối đa 80 Gbps trên chiều dài lên tới 3 mét. Đây là bước cải tiến lớn, khi các cáp DP80 cũ chỉ có thể duy trì băng thông tương tự trên chiều dài chưa đến 1 mét.Một điểm đáng chú ý là card đồ họa dòng RTX 5000 mới của Nvidia sẽ hỗ trợ chuẩn DisplayPort 2.1b. Nvidia cũng đã hợp tác với VESA để tối ưu hóa hiệu suất và đảm bảo khả năng tương thích giữa các GPU RTX và tiêu chuẩn DisplayPort mới.Mặc dù không có quá nhiều nâng cấp, DisplayPort 2.1b mang lại sự linh hoạt hơn trong việc thiết kế hệ thống hiển thị đa màn hình, đặc biệt với các ứng dụng đòi hỏi chất lượng hình ảnh cao và chiều dài cáp lớn như hệ thống hội nghị hoặc trình chiếu quy mô lớn.Cả HDMI 2.2 và DisplayPort 2.1b đều đánh dấu bước tiến quan trọng trong công nghệ kết nối hình ảnh. Tuy nhiên thương mại hóa trên diện rộng còn cần thời gian, những cải tiến này sẽ tạo tiền đề cho sự phát triển của các thiết bị hiển thị trong tương lai, từ màn hình siêu phân giải đến các ứng dụng công nghệ thực tế ảo tiên tiến.
Sáng 22.1, tại TP.Quy Nhơn (Bình Định) khai mạc Hội báo Xuân Ất Tỵ năm 2025. Tại đây, Văn phòng đại diện Báo Thanh Niên tại Bình Định phối hợp Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Bình Định, Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo tỉnh Bình Định, Phòng Công tác xã hội (Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Định), Công ty CP Nguyệt Anh, Chi nhánh Vietravel Bình Định và Chi hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Sen Việt, đã trao 40 suất quà tết (tổng trị giá 30 triệu đồng) cho bệnh nhân nghèo và các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Phát biểu khai mạc Hội báo Xuân, ông Đỗ Nguyên Hùng, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam tại Bình Định, cho biết hôm nay Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Bình Định phối hợp Sở TT-TT, Sở VH-TT tổ chức khai mạc Hội báo Xuân Ất Tỵ năm 2025 nhằm chào mừng kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và mừng xuân mới, đón Tết cổ truyền dân tộc. Hội báo Xuân được tổ chức từ ngày 22 - 25.1. Đây là ngày hội lớn, hoạt động văn hóa tinh thần, nét đẹp truyền thống hằng năm của giới báo chí trong cả nước nói chung và Bình Định nói riêng."Hội báo Xuân tôn vinh những thành tựu to lớn và sự phát triển mạnh mẽ của báo chí Bình Định và báo chí Cách mạng Việt Nam, quảng bá những sản phẩm báo chí gắn liền với hoạt động lao động, sáng tạo của các nhà báo trong cả nước. Đồng thời, tăng cường giao lưu, gặp gỡ giữa người làm báo với công chúng, khích lệ giới báo chí thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của nhân dân. Đây cũng là một trong những hoạt động truyền thống của địa phương, tạo nên không khí đón xuân thêm vui tươi và ý nghĩa", ông Hùng nói.Sau khi cắt băng khai mạc Hội báo Xuân Ất Tỵ năm 2025, các đại biểu đã tham quan gian trưng bày báo Xuân Ất Tỵ năm 2025 với gần 300 đầu báo của các cơ quan báo chí địa phương, báo chí Trung ương, báo chí các tỉnh, thành phố trong cả nước.Dịp này, Ban tổ chức đã trao giải cho 5 trang bìa báo đẹp nhất và trao giải cho các hội viên nhà báo có tác phẩm đạt tác phẩm báo chí chất lượng cao năm 2024.
Ly kỳ chiếc hộp cổ thời nhà Minh bán với giá 358.000 USD
Hãng Reuters ngày 5.3 dẫn lời Giám đốc Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) John Ratcliffe cho hay Mỹ đã cắt thông tin tình báo chia sẻ với Ukraine, động thái có thể ảnh hưởng nghiêm trọng khả năng quân đội nước này nhằm và lực lượng Nga.Quyết định ngừng chia sẻ thông tin tình báo và viện trợ quân sự cho Ukraine thể hiện thái độ của chính quyền Tổng thống Donald Trump sẵn sàng cứng rắn để buộc một đồng minh phải ngồi vào bàn đàm phán.Tổng thống Trump cho biết hôm 4.3 rằng ông đã nhận được một lá thư từ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, trong đó nhà lãnh đạo Ukraine bày tỏ mong muốn ngồi vào bàn đàm phán về cuộc xung đột Nga - Ukraine."Tôi nghĩ trên mặt trận quân sự và mặt trận tình báo, sự tạm dừng (khiến tổng thống Ukraine phải phản ứng) sẽ chấm dứt", ông Ratcliffe nói với Đài Fox Business.Các nguồn tin nắm rõ tình hình cũng xác nhận rằng việc chia sẻ thông tin tình báo của Mỹ với Ukraine đã dừng lại. Một trong những nguồn tin cho biết hoạt động chia sẻ thông tin tình báo chỉ bị cắt giảm "một phần", nhưng chưa thể cung cấp thêm chi tiết.Kể từ khi chiến sự nổ ra vào năm 2022, Mỹ đã cung cấp cho Ukraine thông tin tình báo quan trọng, trong đó có những thông tin mà quân đội nước này cần để nhắm mục tiêu.Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Mike Waltz hôm 5.3 cho hay Mỹ "đã lùi lại một bước" và chính quyền đang "xem xét lại mọi khía cạnh" trong mối quan hệ tình báo của mình với Ukraine.Bên cạnh đó, ông cho biết Mỹ đang tích cực thúc đẩy để đàm phán có tiến triển về thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ với Ukraine và thỏa thuận hòa bình tiềm năng giữa Ukraine với Nga. "Tôi nghĩ chúng ta sẽ sớm thấy tiến triển này", theo ông Waltz.
